شعار سال: شاید خیلی‌ از مردم عادی ندانند که صدور مجوز و نظارت بر الف تا یای تولید، توزیع و واردات دام، طیور و آبزیان و محصولات گوشتی برعهده سازمان دامپزشکی کشور است؛ اما با بروز آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان که منجر به از بین رفتن 30 درصد مرغ‌های تخم‌گذار در کشور شده، دیگر همه خوب می‌دانند که علت گران‌شدن تخم‌مرغ چیست. ویروس آنفلوآنزای پرندگان امسال هم کار خود را کرد و در سایه آنچه که برخی آن را بی‌تدبیری یا سهل‌انگاری مسئولان و کمبود بودجه می‌نامند، دو هزار و 500 میلیارد تومان خسارت روی دست تولیدکنندگان صنعت طیور گذاشت. اگرچه سازمان دامپزشکی به عنوان متولی نظارت و پیشگیری از این بیماری ترجیح داد در اعلام زودهنگام یا به‌هنگام آنفلوآنزای پرندگان سکوت رسانه‌ای را در پیش بگیرد؛ اما پس از آن‌که همه دنیا سخن از آنفلوانزای پرندگان در ایران به میان آوردند، سازمان دامپزشکی در نشست خبری و به‌طور رسمی مهر تأییدی بر این موضوع زد. حالا علیرضا رفیعی‌پور، رئیس جدید این سازمان معتقد است اطلاع‌رسانی طبق اصول و تصمیمات ستاد کشوری آنفلوآنزای پرندگان به ذی‌نفعان انجام شده است. در ادامه متن مصاحبه با وی می‌آید.

سیاست شما در سازمان دامپزشکی برای اعلام و مهار زودهنگام بیماری‌هایی همچون آنفلوآنزای پرندگان که در کشور رخ می‌دهد، چیست؟ چون آنچه تاکنون نشان داده این است که شما یا سکوت رسانه‌ای در پیش می‌گیرید یا موضوع را تکذیب می‌کنید و پس از آن‌که همه جا سخن از آنفلوآنزا و عدد و ارقام آن پیچید، موضوع را تأیید می‌کنید. شما از این به بعد برای این‌که سناریوی دو سال اخیر تکرار نشود، چه سیاست سختگیرانه‌ای را در پیش گرفته‌اید؟

بازرسان و مأموران ما به صورت مرتب و موردی از واحدهای تولیدکننده مرغ و تخم‌مرغ بازدید می‌کنند و در جریان آخرین وضعیت بار بیماری‌ها قرار می‌گیرند و شما نگران اطلاع‌رسانی در حوزه تولید و صنعت طیور نباشید؛ ‌چراکه ما به‌محض وقوع موردی از بیماری از طریق شبکه‌ای که داریم به واحدهای ذی‌نفع مراتب را اعلام می‌کنیم تا مراقبت‌های لازم را دو چندان کنند. در سال 95 و 96 همه عزیزانی که در صنعت تولید طیور فعال بودند، از نخستین گزارش کانون بیماری آنفلوآنزای حاد پرندگان مطلع شدند و تا آخرین مورد زیرنظر سیستم حاکمیت دولتی به آن‌ها اطلاع‌‌رسانی شد.

یعنی شما می‌خواهید بگویید به مرغداران اعلام کرده‌اید این اتفاق افتاده؛ اما به مردم و رسانه‌ها نگفتید.

نه این طور نیست، هر کس با من مصاحبه و سوال کرده، آنفلوآنزای حاد پرندگان را کتمان نکرده‌ام.

ولی فکر می‌کنم دو هفته قبل از این‌که شما نشست خبری برگزار کنید و به عنوان آخرین دستگاه اعلام کنید که آنفلوآنزای پرندگان چقدر خسارت در بر داشته، یکی از رسانه‌ها با شما مصاحبه کرده بود و شما گفته بودید آنفلوآنزای پرندگان به آن شدتی که باشد، نداریم و بروز و شیوع‌ و معدوم‌سازی در وضعیت نرمال همیشگی است. درصورتی‌که طبق آخرین آمار می‌گویند دو هزار و 500 میلیارد تومان خسارت به بار آورده است. این چیز عادی است؟

شما درباره گزارش آنفلوآنزای پرندگان در فصل پاییز می‌گویید، ولی من می‌گویم از 12 ماه سال قبل؛ که می‌شود از شهریور سال 95 تا شهریور سال 96. این مدت‌زمان وقوع بیماری به صورت رندومی منظم و مرتب کانون‌هایی گزارش شده و حجم بیش‌تر درگیری در یکی‌ـ دو- سه ماهی است که شما فرمودید، ولی این‌که بخواهیم در اطلاع‌رسانی برای بروز و وقوع بیماری کتمان کنیم، چنین چیزی نبوده است؛ مضاف بر آن‌که برای برنامه‌ریزی و اطلاع‌رسانی آنفلوآنزای پرندگان، ستاد کشوری داریم که ریاست آن برعهده معاون اول رئیس‌جمهور است و وزرای جهاد کشاورزی، کشور، بهداشت، سازمان دامپزشکی و ادارات کل در آن حضور دارند که به صورت هفتگی به‌ویژه در این چند وقت اخیر تشکیل جلسه داده است و هر زمان که ستاد تشکیل شده، خبرنگاران در کنار ما بوده و اطلاع‌رسانی کرده‌ایم.

بنده که از خبرنگاران حوزه کشاورزی هستم و بسیار هم در این حوزه پیگیری کردم، به بنده اطلاع‌رسانی نشده است و همیشه به من گفته شد که هیچ خبری نیست.

در طول چهار ماه اخیر من به 16 استان کشور سفر کرده‌ام و 16 مصاحبه و نشست خبری با استان‌های مختلف داشته‌ام و در همه آن جلسات هم سوالی که از بنده شده این بوده که آخرین وضعیت آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان چیست و در همان زمان اطلاعات به‌روزی را که داشته‌ام، در اختیار خبرنگاران قرار داده‌ام؛ مضاف بر آن‌که هفته‌ای یک‌بار در سازمان دامپزشکی جلسه ستاد آنفلوآنزای پرندگان را برگزار کرده‌ایم و هر دو هفته یک‌بار با حضور وزیر جهاد کشاورزی و معاونان ایشان، وضعیت آنفلوآنزا گزارش می‌شد که تشکل‌های بخش خصوصی نیز در این ستاد حضور دارند و اتفاقاً در این سه ماه اخیر بیش‌ترین جلسات و تصمیم‌گیری‌ها در حوزه آنفلوآنزای پرندگان انجام گرفته است.

زمان وقوع بحران بحث دیگری است؛ اما از این به بعد شما چه تصمیم کوتاه‌مدت و ضرب‌الاجلی برای پیشگیری از خسارات سنگین آنفلوآنزای پرندگان در دستورکار دارید؛ چراکه نسخه‌های بلندمدت زمان‌بر است و باید به‌مرور انجام شود.

در حوزه بیماری آنفلوآنزای حاد پرندگان وظیفه ما این است که به‌محض گزارشی از بیماری، خود را به محل آن رسانده، نمونه‌برداری کنیم و پس از تأیید بیماری، نسبت به معدوم‌سازی آن بیماری اقدام کنیم تا بتوانیم آن را کنترل کنیم. در عین‌حال امسال پیشنهاد استفاده هدفمند از واکسیناسیون را برای طیور داده‌ایم تا برخی از واحدهای مرغداری درگیر آنفلوآنزا که 85 درصد آن را واحدهای مرغ تخم‌گذار تشکیل می‌دهد، به‌طور هدفمند در استان‌های با ریسک بالا پوشش دهیم. الان به دنبال آن هستیم که کارهای کارشناسی تهیه واکسن انجام شود و پس از آن‌که تأیید نهایی را گرفت، ثبت سفارش آن انجام شود که این کار راه برون‌رفت از طغیان بیماری خواهد بود که البته این نسخه کوتاه‌مدت ماست.

یادم می‌آید که رئیس سابق موسسه رازی با مهدی خلج، رئیس سابق سازمان دامپزشکی، بر سر فروش واکسن طیور درگیر بود؛ چراکه رئیس سابق سازمان دامپزشکی ادعا می‌کرد قیمت تمام‌شده این موسسه بالاست و موارد مشابه خارجی چینی را ترجیح می‌دهد و آن‌ها هم ادعا می‌کردند مشابه خارجی کم‌اثر است. چرا الان شما هم سخن از واردات به میان می‌آورید؟ مگر موسسه رازی اگر از الان واکسن را به آن سفارش دهید، توان تأمین ندارد که می‌خواهید واکسن وارد کنید؟

بله، آن چیزی که وجود دارد این است که این واکسن با این نوع تحت تیپ H5N8 در کشور ما نبوده و در کشورهای دیگر تولید و استفاده شده است. ما پیشنهاد دادیم که یک راه‌حل آن واکسن است.

پس قرار است موسسه واکسن‌ و سرم‌سازی رازی هم در حد توان این نوع واکسن را تولید کند؟

بله. اگر موسسه رازی توان تولید را داشته باشد، قطعاً تولید داخل را ترجیح می‌دهیم و کمبود را طبق ضوابط ثبت سفارش کرده و وارد می‌کنیم.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار 1 بهمن 96، کد مطلب: 35640، www.sabzineh.org