شعارسال: غلامحسین ابراهیمی‌دینانی عضو مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در برنامه اخیر معرفت که از شبکه چهارم سیما پخش شد، درباره قطعه‌ای از کتاب «من و جز من» درباره خواست حقیقت و حقیقت مباحثی را بیان کرد.

وی گفت: هر انسانی خواستار حقیقت است نمی‌توان کسی را پیدا کرد که حقیقت را خواستار نباشد حتی اگر اعمالش باطل باشد بازهم به دنبال حقیقت است پس خواستن حقیقت تقریباً ذاتی انسان است حال اینجا یک سؤال پیش می‌آید که خواستن حقیقت از کجا می‌آید و چه کسی حقیقت را می‌خواهد؟

دینانی با بیان اینکه انسان به هر آنچه «آری» بگوید با آن متحد می‌شود، افزود: دو کلمه در زبان هر انسانی است؛ «آری» و «خیر». حال آن کسی که به حقیقت «آری» می‌گوید، خود حقیقت است چرا که تا «آری» را گفته با حقیقت متحد شده است.

وی در ادامه گفت: برخی ممکن است این پرسش برایشان پیش بیاید که اصلاً عنوان همین کتاب بنده «من و جز من» یعنی چه؟ باید بگویم هر انسانی تنهایی و ارتباط را می‌فهمد، حال انسان همواره از آغاز تولد تا پایان عمر بینابین تنهایی و ارتباط است و این دو حالت را مدام تجربه می‌کند، این همان «من و جز من» است.

دینانی در پاسخ به این پرسش خود که آیا انسان مرگ را تجربه می‌کند، گفت: خیر، اینها مزخرفاتی است که این روزها مطرح می‌شود یا در برخی کتاب‌ها از تجربه مرگ انسان‌ها نوشته شده است که مثلا فلانی به آن دنیا رفته و برگشته و تجربیات خود را بیان کرده است، این قابل پذیرش نیست که کسی برود و بعد از مدتی بازگردد. البته ما مرگ‌اندیشی داریم و انسان می‌داند که می‌میرد اما تجربه غیر از دانستن است، انسان تولد و مرگ خود را تجربه نمی‌کند.

وی در ادامه افزود: تمام تجربیات انسان در فاصله بین مرگ و تولد است برخی عمر کوتاه می‌کنند، برخی متوسط و برخی طویل اما همه این تجربیات انسان در این فاصله رخ می‌دهد یعنی بین تولد تا مرگ.

دینانی در ادامه گفت:حال این سؤال پیش میاد که آیا انسان همه چیز را تجربه می‌کند یا خیلی چیزها هست که به تجربه نمی‌آید؟ طبیعیات از موضوعات مورد تجربه انسان است یعنی طبیعت و آنچه که به طبیعت مرتبط است را انسان تجربه می‌کند. طبیعت در واقع نردبان و پل الهیات است پوزیتویست‌ها طبیعت را به پل نزدیک می‌کنند چرا که افقی حرکت می‌کنند.

وی همچنین افزود: درحالی‌که اگر طبیعت را پلکانی و عمودی بدانیم باید بگوییم که کل طبیعت نردبانی است که پله پله باید طی شود این پله‌ها با قدم عشق تندتر و آسان تر طی می‌شود درحالیکه عقل یک مقدار سخت تر و استدلالی، با شک و یقین و ... همراه است قالب مدرم هم عشق را به تجربه عقل ترجیح می‌دهند و با عشق گام بر می‌دارند.

چهره ماندگار فلسفه ایران با طرح این پرسش که قدرت عشق بیشتر است یا عقل، گفت: فرهاد بیستون را با قدرت عشق شکست پس عشق قدرت بیشتری دارد. اما نکته دیگر اینکه ما یک قدرت عشق داریم و یک عشق به قدرت که این عشق به قدرت خطرناک‌ترین چیزها است چرا که تمام خطرهای عالم از عشق به قدرت حاصل می‌شود، تمام مفاسد بین سران کشورهای جهان و فسادها ناشی از همین است.

وی در پایان یادآور شد: این فردی که امروز می‌خواهد رییس جمهور جدید آمریکا شود پول دارد اما عاشق قدرت است و همه کاری برای اینکه به قدرت برسد، انجام می‌دهد. پس قدرت عشق بسیار زیبا است اما عشق به قدرت مایه فساد است و تمام جنگ‌های طول تاریخ معلول عشق به قدرت است.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار: 27شهریور1395، کدخبر: 13950627000243: www.farsnews.com